ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများသည်ကျင်ကိုင်ပွဲခေါ်သည့် ရခိုင်ရိုးရာ အားကစားနည်းတစ်မျိုးကိုအထူးတလည် အားပေးကာရှေးမင်းများ လက်ထက်ကပင် စဉ်လာမပျက် ကျင်းပခဲ့ကြပေသည်။ ကျင် ဟူ သော ဝေါ်ဟာရနှင့်ပတ်သက်၍ အမျိုးမျိုးရေးဖွဲ့ကြသည်။ တိုင်းရင်းသားယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးစံများ(ရခိုင်)စာအုပ်တွင်“ကျင် ဟူသည် မှာကျားလျင်မှ ပြောင်းလဲလာခြင်း ဖြစ် ကြောင်း ကျားသည်သားကောင်ကို ဖမ်းသည့်အခါလျင်မြန်သည့် အဟုန်ဖြင့်ဖမ်သကဲ့သို့ ဖျပ်လတ်လျင် မြန်ရသည့်အတွက် “ကျားလျင်” ဟုခေါ်ရာမှ “ကျင်” ဖြစ်လာသည် ဟုဆိုထားသည်။

ဒွါရဝတီ အသျှင်ကုသလ၏ရခိုင်ဌာနီလရာသီကျမ်းတွင် “ကျင်” ဟူသောဝေါဟာရသည် “ကျားအင်” ဟူသော ဝေါဟာရ မှ ပြောင်းလဲလာသော စကားဖြစ်သည်။ “ကျားအင်” ဟူသည် “ ကျားနှင့်အင်”ဖြစ်ပြီး“ကျား” မှာ“ယောက်ျား” ၊“အင်” မှာ “ကိုယ်အင်္ဂါ အချိုးအစား”ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ထို့ကြောင့် ကျား အင် (ကျင်) ဆိုသည် မှာ“ယောက်ျားကောင်း၏ ကိုယ်အင်္ဂါအချိုး အစားကို ထုတ် ဖော်ပြသသောပွဲ” ဟုဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ 

ရခိုင်ရိုးရာကျင်ကိုင်ပွဲသည် မည်သည့်အချိန်ကစတင် ခဲ့သည် ကို သိရှိရန်ခက်ခဲသော်လည်း ဝေသာလီခေတ်စူဠစန္ဒြာမင်း (အေဒီ-၇၇၃-၇၆၉)လက်ထက်တွင် တကောင်းသင်းတွဲပြည်သို့ စစ်ချီ ထွက် ရာ၌စီးသောစစ်လှေပေါ်တွင်ကျင်သန်များပါဝင်လှော်ခတ်ခဲ့ကြောင်း ကို အမတ်ကြီးဓမ္မဇေယျ၏ စန္ဒြားမင်းဘွဲ့၌“ကိုးစိပ်ကိုးလံ၊ ကိုးပင့် ကန်၊ကျင်သန်တက်ပြီး၊စည်ကိုတီး၊တီးသည့်စည်တော်၊ဟိုးဟိုးကျော်” ဟူ၍ စပ်ဆိုခဲ့ရာ ကိုးစိပ်ကိုးလံရှည်သော လောင်းလှေကြီး များပေါ် တွင် ကျင်သန်များ လှော်ခတ်ခဲ့ရကြောင်း သိရှိရသဖြင့် ကျင်ကိုင်ပွဲ သည်ဝေသာလီခေတ်(အေဒီ ၈ ရာစု)တွင်ပေါ်ပေါက်ပြီး ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရာထိုထက်စော၍ပေါ်ပေါက်မည်ဟုယူဆမိပေသည်။ မြောက်ဦး ခေတ် သို့ရောက်သောအခါတွင်လည်း ကျင် ပညာကို ကိုယ်ခံပညာ တစ်ရပ်အဖြစ် သင်ကြားပေးခဲ့ကြသည်။