ရခိုင်ဒေသမှ သက္ကမ(ဒိုင်းနက်) လူမျိုးတို့သည် လည်း လူသားတို့၏ လူ့အခွင့်အရေးကို တန်းတူညီမျှ ခံစားနေသည့် လူမျိုးတစ်မျိုးဖြစ်လေရာ မိမိလူမျိုးတို့၏ အမျိုးသားရေး စရိုက်လက္ခဏာနှင့် အမျိုးဂုဏ်၊ဇာတိ ဂုဏ်တို့အား အနာဂတ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးပီပြင်စွာ အကောင် အထည်ဖေါ်စေနိုင်မည့်   အမျိုးသားနေ့ကို  ယခုအခါ သတ်မှတ်ကျင်းပလာခဲ့ ကြောင်းတွေ့ရပေမည်။ နှစ်စဉ် ဇန်နဝါရီလ (၇) ရက်တွင် ကျင်းပလျက်ရှိကြောင်း တွေ့ရပေ၏။

သက္ကမ(ဒိုင်းနက်)အမျိုးသားနေ့သည် အေဒီ-၁၃၃၃ ခုနှစ်တွင် အရှေ့သက်တို့ ရခိုင်ဘုရင်မင်းထီး ပိုင်နက် ဖြစ် သော တောင်စဉ်ကျေးရွာများကို ထိပါးလာသဖြင့် အရှေ့ သက်တို့ကို အုပ်ချုပ်သော သက်မင်းရှင်စောအုပ်စိုးရာ သရက်မြို့ကို ဘုရင်မင်းထီးက တိုက်ခိုက်သိမ်း ပိုက်ခဲ့ သည်။ ထိုစဉ် အရှေ့သက် အိမ်ထောင်စုတစ်သောင်း ခေါ် ယူခဲ့၍ အမ်းချောင်း၊ရူးချောင်းများတွင် ရပ်ရွာတည်ထောင် ချထားလေ၏။ ယင်းအရှေ့သက်များကို ဘုရင်မင်းထီး က ဒိုင်းနက်ငွေခွန်ဖွဲ့စည်း၍ ဒိုင်းခွန်ငွေများ စည်းကြပ် ကောက် ခံ စေခဲ့သည်။ 

ဤသို့ ဒိုင်းခွန်စည်းကြပ် ကောက်ခံရာမှ ဒိုင်း အတတ်ပညာများ ကျွမ်းကျင်စွာ တတ်မြောက်လာ  ခဲ့ရ မှုကို အကြောင်းပြု၍ ဒိုင်းတတ်မှ ဒိုင်းနက်ဟု ခေါ်တွင် ခံ ခဲ့ရမှုမှသည်နောင်တွင်ဒိုင်းနက်သူရဲတပ်ဖွဲ့ တစ်စု အသွင် ထိ  ဖွဲ့စည်းခံခဲ့ရသည်။ ဤအချက်ကို မင်းဘာဘုရင်ကြီး ၏တပ်မတော်မှာ လက်ဝဲသင်းကိုယ်ရံတော် သုံးသောင်း၊ လက် ယာရံ ကိုယ်ရံတော်သုံးသောင်း၊ ဒိုင်းနက် သူရဲ တစ် သောင်းဟု ဖေါ်ပြ ပါရှိသည်။

ဒိုင်းနက်သူရဲတို့သည် မင်းဘာကြီးလက်ထက် တွင် ရခိုင်တပ်မတော်၌ တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးအပေါ် သစ္စာ ရှိရှိ၊တာဝန်သိသိ၊ဒိုင်းပညာတတ်ကျွမ်းသူများ အချင်းချင်း စုစည်း၍ တပ်ဖွဲ့တစ်ခုအသွင်ဖြင့် တိုင်းပြည်ကို ကာ ကွယ်ခဲ့ကြသူ များလည်း ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ ကြောင့် ရခိုင်သမိုင်းတစ်ကွေ့တွင် ဒိုင်းနက်လူမျိုးအဖြစ် အမည် ခေါ်တွင်မှုဖြင့် ရပ်တည် လာခဲ့ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ဒိုင်းနက် အမည်ရရှိ လာမှုသည် ဒိုင်း နက်ငွေခွန်ဖွဲ့စည်းမှု သန္ဓေ တည်ခဲ့သည်။ ထိုခေတ်ထိုအချိန်က ဇန်နဝါရီ (၆) ရက် ဟုလက်ဆင့် ကမ်းနှုတ်ထွက် မှတ်သားလာခဲ့မှုသည် ခေတ် ပြိုင်မှတ်တမ်းအရရော တူညီနေကြပြီး ရခိုင်ဒေသခံ သမိုင်းမှတ်တမ်းတို့နှင့်လည်းကိုက်ညီမှုရှိကြောင်း တွေ့ ရသည်။ သက္ကမ(ဒိုင်းနက်)တို့သည် ရခိုင်ဒေသ တွင်ဒိုင်းနက် အမည်ဖြင့်နှစ်ပေါင်းခြောက်ရာကျော်တိုင်အောင် နေထိုင် လာခဲ့ကြသည့် ဒိုင်းနက်တိုင်းရင်းသားတို့၏ စည်းလုံး ညီညွတ်ရေးသည် ကိုလိုနီနယ်ချဲ့တို့၏ ပြည်နယ်၊ပြည်မ သွေး ခွဲအုပ်ချုပ်ခဲ့မှု ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင် သောင်း ကျန်းခဲ့မှုလူဦးရေနည်းပါးမှုစသည့်အကြောင်းတို့ကြောင့် သက္ကမ (ဒိုင်းနက်)လူနည်းစု တိုင်းရင်သားတို့၏ သမိုင်း ကြောင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအခန်းကဏ္ဍ မှေးမှိန်ခဲ့ရသလို လူမျိုးအနေဖြင့်လည်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနောက်ကျခဲ့ရပြီး  လူနေမှုအဆင့် အတန်း နိမ့်ကျလာခဲ့ရသည်။